DONANIMSAL BİLGİ (EKRAN KARTI)
Monitöre görüntü gelmesini sağlayan, işlemci ile monitör arasındaki bağı kuran bileşene ekran kartı denir.
Ekran kartı bilgisayarın dört bileşenini kullanır.
Anakart : Ekran kartına, diğer bileşenler ile ilişki kurabilmesi için enerji ve bağ sağlar.
İşlemci : Her bir piksel ile ne yapacağına karar verir.
Bellek : Ekran kartına gidecek olan bilgileri geçici olarak tutar. Yani bu bellek RAM bellektir.
(RAM:Random Access Memory = Rastgele Erişimli Bellek)
Monitör : Ekran kartından gelen bilgileri görüntüler.
Ekran Kartının Yapısı ve Çalışması
Bir kasanın içerisinde nasıl çeşitli bileşenler varsa ve her birine birer görev düşüyorsa, ekran kartında da bu durum söz konusudur.
VGA BIOS : Ekran kartının çalışması için gerekli olan bir bileşendir. Nasıl işletim sistemimizde bir BIOS varsa ve bilgisayarın açılmasını sağlayan komutlar bulunduruyorsa, ekran kartında da VGA BIOS bu işlevi görür.
GPU : Bilgisayar kasasında CPU yani bizim mikroişlemcimiz bilgisayarda yapılan her işten sorumludur. Ekran kartında da bu görevi GPU yani grafik işlemci üstlenir.
Video RAM : Adı üzerinde, RAM. Ekran kartının belleğidir.
RAMDAC : Dijital - analog çeviricidir. Dijital 0 ve 1'den oluşan bilgilerdir. Yani makine dili. Analog ise gerçek görüntüdür. İkisi arasındaki çeviriyi Ramdac'ımız yapar.
EKRAN TAZELEME HIZINI, VERİLERİ DÖNÜŞTÜRME VE AKTARMA HIZI BELİRLER.
Peki nedir bu ekran tazeleme?
Ekran tazeleme, monitörde ne kadar ayarlanmış ise, o kadar görüntü yenilenir. Görüntü her saniye yenilenir ancak biz bunu göremeyiz.
Ekran kartının 2 çıkışı vardır;
VGA ve DVI çıkışı.
DVI (digital visual interface) dijital, VGA ise analog çıkıştır.
İşlemciden çıkan dijital bilgiler, ekran kartının GPU birimine gider. Bilgiler burada işlenir ve VRAM de gerekli hesaplamalar yapılıp bilgiler RAMDAC'a aktarılır.
Eğer ekran kartı çıkışı DVI ise,
RAMDAC'a hiç uğramadan çıkışa gider ve PS/2 kablosundan monitöre veri aktarılır.
Eğer ekran kartı çıkışı VGA ise,
RAMDAC'a uğrar, dijital veri analog veriye çevrilir.
DVI da uğramamasının sebebi, zaten işlenen veri dijitaldir, DVI çıkışıda dijital olduğundan çevrilecek veri yoktur. VGA analog yani gerçek görüntü olduğundan dijitalden analoga çevrim yapılır.
Ekran Kartı Çeşitleri
Ekran kartları onboard (anakarta tümleşik) ve harici (genişleme yuvalarına takılan) olarak ikiye ayrılır.
Ayrıca, veri yolu standartlarına göre de ekran kartları gruplandırılabilir.
ISA, PCI, PCI-e, PCI-X, AGP gibi. (AGP SADECE EKRAN KARTLARININ TAKILACAĞI YUVA OLARAK ANAKARTTA BULUNUR.)
Ekran Kartı Seçimi
SLI : Bu teknoloji, iki ekran kartının aynı anakart üzerinde birbirine bağlanmasına olanak sağlar. Bu da, görüntü performansının üst seviyelere çıkmasına yardımcı olur.
Crossfire : SLI teknolojisine benzer. 2 veya daha fazla çekirdeğe sahip ekran kartlarını bağlamaya yarar.
PCI-e, günümüzde en çok kullanılan ekran kartı çeşididir. Sebebi, PCI-e veriyolunun bant genişliğinin yüksek olmasıdır. Yani diğerlerine göre daha hızlıdır.
Ekran kartı bilgisayarın dört bileşenini kullanır.
Anakart : Ekran kartına, diğer bileşenler ile ilişki kurabilmesi için enerji ve bağ sağlar.
İşlemci : Her bir piksel ile ne yapacağına karar verir.
Bellek : Ekran kartına gidecek olan bilgileri geçici olarak tutar. Yani bu bellek RAM bellektir.
(RAM:Random Access Memory = Rastgele Erişimli Bellek)
Monitör : Ekran kartından gelen bilgileri görüntüler.
Ekran Kartının Yapısı ve Çalışması
Bir kasanın içerisinde nasıl çeşitli bileşenler varsa ve her birine birer görev düşüyorsa, ekran kartında da bu durum söz konusudur.
VGA BIOS : Ekran kartının çalışması için gerekli olan bir bileşendir. Nasıl işletim sistemimizde bir BIOS varsa ve bilgisayarın açılmasını sağlayan komutlar bulunduruyorsa, ekran kartında da VGA BIOS bu işlevi görür.
GPU : Bilgisayar kasasında CPU yani bizim mikroişlemcimiz bilgisayarda yapılan her işten sorumludur. Ekran kartında da bu görevi GPU yani grafik işlemci üstlenir.
Video RAM : Adı üzerinde, RAM. Ekran kartının belleğidir.
RAMDAC : Dijital - analog çeviricidir. Dijital 0 ve 1'den oluşan bilgilerdir. Yani makine dili. Analog ise gerçek görüntüdür. İkisi arasındaki çeviriyi Ramdac'ımız yapar.
EKRAN TAZELEME HIZINI, VERİLERİ DÖNÜŞTÜRME VE AKTARMA HIZI BELİRLER.
Peki nedir bu ekran tazeleme?
Ekran tazeleme, monitörde ne kadar ayarlanmış ise, o kadar görüntü yenilenir. Görüntü her saniye yenilenir ancak biz bunu göremeyiz.
Ekran kartının 2 çıkışı vardır;
VGA ve DVI çıkışı.
DVI (digital visual interface) dijital, VGA ise analog çıkıştır.
İşlemciden çıkan dijital bilgiler, ekran kartının GPU birimine gider. Bilgiler burada işlenir ve VRAM de gerekli hesaplamalar yapılıp bilgiler RAMDAC'a aktarılır.
Eğer ekran kartı çıkışı DVI ise,
RAMDAC'a hiç uğramadan çıkışa gider ve PS/2 kablosundan monitöre veri aktarılır.
Eğer ekran kartı çıkışı VGA ise,
RAMDAC'a uğrar, dijital veri analog veriye çevrilir.
DVI da uğramamasının sebebi, zaten işlenen veri dijitaldir, DVI çıkışıda dijital olduğundan çevrilecek veri yoktur. VGA analog yani gerçek görüntü olduğundan dijitalden analoga çevrim yapılır.
Ekran Kartı Çeşitleri
Ekran kartları onboard (anakarta tümleşik) ve harici (genişleme yuvalarına takılan) olarak ikiye ayrılır.
Ayrıca, veri yolu standartlarına göre de ekran kartları gruplandırılabilir.
ISA, PCI, PCI-e, PCI-X, AGP gibi. (AGP SADECE EKRAN KARTLARININ TAKILACAĞI YUVA OLARAK ANAKARTTA BULUNUR.)
Ekran Kartı Seçimi
SLI : Bu teknoloji, iki ekran kartının aynı anakart üzerinde birbirine bağlanmasına olanak sağlar. Bu da, görüntü performansının üst seviyelere çıkmasına yardımcı olur.
Crossfire : SLI teknolojisine benzer. 2 veya daha fazla çekirdeğe sahip ekran kartlarını bağlamaya yarar.
PCI-e, günümüzde en çok kullanılan ekran kartı çeşididir. Sebebi, PCI-e veriyolunun bant genişliğinin yüksek olmasıdır. Yani diğerlerine göre daha hızlıdır.
