DONANIMSAL BİLGİ (ANAKART)
ANAKART (MAINBOARD)
Anakart, bilgisayarda bulunan parçaları ve bu parçalar arasında veri iletimini sağlayan elektronik devredir. Kasanın içerisinde bulunan parçaların yüzde yetmişi anakart üzerindedir. Ayrıca kasanın arkasından yapılan girişler ile anakartın elektriksel bir alışverişi vardır.
NOT : Kasaya kablo takmak için, kablonun ucuna bir aparat takılır. Bu aparata "konnektör" denir.
ANAKARTIN YAPISI VE ÇALIŞMASI
Anakart özel bir alaşımdan yapılmıştır. Çünkü çalışma sırasında elektriksel bir alan oluşturarak üzerindeki tüm parçalar arasında veri alışverişi gerçekleşir.
Üzerinde;
- Mikroişlemci soketi (İşlemcinin takıldığı yere soket denir.)
- Ram slotu (Ram'in takıldığı yere slot denir.)
- Genişleme yuvaları
- BIOS
- Dahili donanım kartları
- Veri yolları
- Bağlantı noktaları
Eğer ayrı bir işlemci alacaksanız elinizdeki anakart ile uyumlu bir işlemci almanız gerekli.
İşte bir anakartın üzerinde bulunan bileşenler. Dikkat ettiyseniz işlemci soketi değilde "yuvası" yazmışlar. Bazı kaynaklarda da bu geçebilir.
PORTLAR VE KONNEKTÖRLER
Dış birimler ile anakartın arasında veri alışverişi sağlayan aparatlara verilen isimdir. Bazı portlar kasa içerisinde bulunur. Bu portlara harddisk gibi kasa içerisinde bulunan birimler bağlanır. Bazı portlar ise kasa üzerinde bulunur, bu portlara ise bilgisayar dışında bulunan birimler bağlanır. (Cam, mikrofon, hoparlör gibi)
Portlar
1 - PS/2 Portu
Yeşil ve mor olan iki çeşit PS/2 portu vardır. Bunlardan yeşil olana fare, mor olana ise klavye takılır.
Ama günümüzde daha çok USB kullanılmaktadır.
2- USB 3.0 / USB 2.0 Port
Bu porta USB cihazlar bağlanır. Her anakart üreticisi istediği kadar USB portu koyabilir.
3- S/PDIF
Dijital ses çıkışını sağlayan birimdir.
Dijital Bilgi : Türkçe karşılığı sayısaldır. Bilgisayar dilinde "0" ve "1" den oluşan bilgilerdir.
Analog Bilgi : Belli sınırlar içerisinde sürekli olarak değişen elektrik sinyalidir.
4 - Firewire Port
Bilgisayara çevre birimlerin bağlanmasını sağlayan yüksek hızlı arayüz bağlantısıdır. IEEE standardına göre yapılır. (IEEE - Institute of Electrical and Electronics Engineers - Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü)
Dijital kameralar ve video kaydedici cihazların bilgisayara bağlanması için yapılmış birimlerdir.
5 - eSATA Port
eSATA, (external SATA) harici SATA anlamında gelir. Çıkartılma amacı bilgisayar dışında bulunan harici diskler için yüksek hızda veri alışverişi sağlamaktır.
eSata portu; USB, Firewire, Hi-Speed gibi arayüzlerden performans bakımından daha yüksek olduğu için daha çok kullanılmaktadır.
6 - LAN (RJ - 45) Portu
Yerel ağ ve internete bağlanmak için kullanılır.
7 - Ses Giriş ve Çıkışı
Kulaklık ve ses sistemlerini takmak için kullanılır.
8 - Floppy Bağlantısı
Disket sürücüsünün anakarta bağlanması için kullanılır. Performansının düşük olması ve yavaş olduğundan dolayı günümüz anakartlarında bu portlar kullanılmamaktadır.
9 - IDE (Integrated Drive Elektronics) Bağlantısı
Harddisk , CD-ROM , CD-Writter, DVD-ROM, DVD-Writter gibi sürücülerin anakarta bağlanması için kullanılır.
10 - SATA Bağlantısı
Depolama birimleri için kullanılan arayüzlerden en çok kullanılanıdır. SATA kabloları IDE'ye göre daha incedir.
11 - ATX Güç Konnektörleri
Güç kaynağının anakarta bağlanması için kullanılan konnektörlerdir.
12 - Ön Panel Bağlantıları
Bilgisayar kasasında bulunan reset, USB, led, power bağlantılarının kullanılması için gereken konnektörlerdir.
ANAKART ÇEŞİTLERİ
Anakart üreticileri bazı standartlara göre anakart üretimi yapmaktadırlar. Kasa monteleme sırasında sorun yaşanmamalıdır.
- XT anakartlar
- AT anakartlar
- ATX anakartlar
İlk kişisel bilgisayarlarda kullanılan anakartlardır. Bu anakartlarda ek donanım birimlerinin 8 bit olması gerekiyor. İşlemcinin değiştirilmesi için anakartın değiştirilmesi gerekmektedir.
AT Anakartlar
XT anakartlardan sonra kullanılmaya başlanmıştır. ATX anakartlara benzer. ISA, PCI, AGP veriyollarını desteklemektedir. PS/2 desteği yoktur. 5V ve 12V güç desteği vardır. İşlemcinin değiştirilmesine uygun yapılmıştır.
ATX Anakartlar
AT anakartlardan sonra çıkarılmaya başlanmıştır. Diğer anakartlara göre daha fazla giriş - çıkış desteği vardır. Günümüzde en çok kullanılan anakartlardır. Micro-ATX olarak da küçük boyda anakartlar vardır.
Gelişen teknoloji ile BTX tipi anakartlarda çıkmıştır. Bu anakartlar sistemin güç yönetimi ve soğutması ile bir adım öndedir.